Ngày 28/5, học sinh hệ Toán - Tin Trường THCS và THPT Tạ Quang Bửu tham gia buổi thực hành trong dự án liên môn Khoa học tự nhiên tại Trường Hóa và Khoa học Sự sống, Đại học Bách khoa Hà Nội. Hoạt động nằm trong giai đoạn hai của dự án, học tập kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn, đặt trọng tâm vào việc hình thành kỹ năng nghiên cứu và tính ứng dụng ở học sinh trung học phổ thông.

Tại phòng thí nghiệm chuẩn đại học, học sinh khối 10 tiến hành thí nghiệm “Núi lửa phun trào” để khảo sát tốc độ phản ứng hóa học dựa trên các yếu tố ảnh hưởng như nồng độ, nhiệt độ và diện tích tiếp xúc. Trong khi đó, học sinh khối 11 thực hiện thí nghiệm “Điều chế xà phòng từ chất béo” nhằm tìm hiểu bản chất phản ứng xà phòng hóa – một quá trình chuyển hóa từ lipid thành sản phẩm có khả năng tẩy rửa, gắn liền với ứng dụng thực tiễn trong đời sống và công nghiệp.

Học sinh hệ Toán - Tin tham gia buổi thực hành tại Trường Hóa và Khoa học Sự sống với thí nghiệm núi lửa.

Các hoạt động được tổ chức với sự tham gia hướng dẫn trực tiếp của đội ngũ giảng viên, chuyên gia phòng lab Đại học Bách khoa Hà Nội cùng các giáo viên STEM thuộc trung tâm Fablab Bách Khoa – Tạ Quang Bửu. Không chỉ dừng lại ở việc thao tác theo quy trình, học sinh được yêu cầu giải thích hiện tượng bằng lập luận khoa học, xử lý số liệu, đối chiếu kết quả với lý thuyết và thuyết trình nhóm để trình bày phát hiện. Toàn bộ quá trình đòi hỏi học sinh huy động cùng lúc kiến thức từ nhiều môn học – từ toán học trong phân tích tốc độ phản ứng, vật lý về nhiệt lượng và truyền năng lượng, hóa học về cấu trúc và cơ chế phản ứng, đến sinh học về thành phần của chất béo và đặc tính sinh học của sản phẩm thu được.

Qua dự án liên môn, học sinh thực hành điều chế xà phòng và hiểu về quy trình, nguyên lý trong môn hóa học.

Mô hình học tập này hướng đến việc phát triển năng lực khoa học toàn diện: tư duy hệ thống, khả năng đặt câu hỏi, lập giả thuyết, kiểm chứng và phản biện. Việc học diễn ra trong bối cảnh thực tế, nơi học sinh không chỉ là người tiếp nhận tri thức mà trở thành người kiến tạo hiểu biết mới thông qua trải nghiệm, tương tác và nghiên cứu.

Sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường phổ thông và cơ sở giáo dục đại học không chỉ mở rộng không gian học tập mà còn làm thay đổi cách tiếp cận của học sinh với môn học. Thay vì học rời rạc theo từng môn, các em tiếp cận tri thức một cách tích hợp, từ đó phát hiện mối liên hệ giữa các lĩnh vực và hiểu sâu hơn về bản chất của sự vật, hiện tượng.

Trong bối cảnh giáo dục hướng tới phát triển năng lực và phẩm chất người học, những hoạt động liên môn thực hành như thế này đóng vai trò thiết thực trong việc chuẩn bị hành trang học thuật và tư duy cho học sinh thế kỷ 21 – những người cần có khả năng vận dụng linh hoạt kiến thức để giải quyết vấn đề trong thế giới thực.

TRƯỜNG THCS VÀ THPT TẠ QUANG BỬU